حکم موتور سواری و ماشین سواری بدون گواهینامه؟

گواهینامه رانندگی یکی از مهم‌ترین الزامات رانندگی است. گواهینامه رانندگی برای رانندگی اهمیت خیلی زیادی دارد طوری که در قانون مدنی ایران، راننده‌ای که بدون گواهینامه رانندگی می‌کند، و کار خلافی را انجام دهد، مشمول مجازات خواهد بود.

اخذ گواهینامه رانندگی بعد از سن قانونی ۱۸ سال الزامی است و به همراه داشتن گواهینامه رانندگی یکی از مهم‌ترین الزامات رانندگی است. در این مقاله به حکم موتور سواری وماشین سواری بدون گواهینامه می‌پردازیم.

خیلی وقتا این سوال مطرح می‌شود که اگر در تصادف یکی از طرفین گواهینامه نداشته باشند، چی کسی باید خسارت به بار آمده را پرداخت کند؟ مجازات راننده بدون گواهینامه چیست؟ در ادامه مقاله به این سوالات می‌پردازیم.

طبق قانون برای رانندگی گواهینامه نیاز است

طبق قانون، اگر شخصی با هر وسیله نقلیه ای مانند: اتوبوس، کامیون، موتور، خودروی سواری و… رانندگی کند، باید برای هر کدام گواهینامه‌ی مختص آن وسیله را تهیه کند. بنابراین تنها داشتن گواهینامه کافی نیست و اگر جز این باید قانون با او برخورد خواهد کرد.

برای مثال کسی که گواهینامه موتورسیکلت را دارد، نمی‌تواند با وسیله‌ی نقلیه دیگری مانند: کامیون یا خودروی سواری رانندگی کند. او تنها مجاز به رانندگی با موتورسیکلت می‌باشد.

همچنین برای رانندگی با کامیون یا اتوبوس فرد ملزم است گواهینامه پایه 1 داشته باشد. در غیر این صورت قانون با فرد متخلف برخورد خواهد کرد.

حکم موتور سواری و ماشین سواری بدون گواهینامه

اگر شخصی بدون داشتن گواهینامه، اقدام به رانندگی کند. طبق قانون، خودروی وی متوقف می‌شود و راننده به مراجع قضایی معرفی و فرستاده می‌شود.

ماده ۷۲۳ قانون‌ مجازات‌ اسلامی مصوب ۱۳۷۵ مقرر کرده‌است:
هرکس بدون گواهی‌نامه رسمی اقدام به رانندگی و یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهی‌نامه مخصوص است، بنماید و به رانندگی وسایل مزبور مبادرت ورزد برای بار اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی و یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

اما طبق قانون در صورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد. البته طبق مواد دیگری از قانون، می‌توان این حبس را به جزای نقدی تبدیل کرد. (هرسال میزان جزای نقدی، در قانون بودجه وضع می‌گردد.)

هم‌چنین قانون گذار، هرکسی که به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه‌ی موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسایل مزبور مبادرت ورزد، مجازات گفته شده در نظر گرفته می‌شود.

حکم موتورسوار یا ماشین سواری بدون گواهینامه چیست؟در پاسخ به این سوال باید گفت: اگر تصادفی صورت گیرد، که ناشی از بی تجربگی و عدم رعایت قانون یا عدم مهارت وی باشد؛ و این تصادف صدمه‌ی بدنی به بار آورده باشد، دادگاه موظف است؛ تا جایی که می‌تواند وی را به مدت 1 تا 5 سال از رانندگی محروم و مجازات او را تشدید کند.

البته لازم به ذکر است اگر راننده مقصر بدون گواهینامه شناخته شده باشد و خودرو بیمه نامه‌ی معتبر داشته باشد، بیمه باید تمام خسارت های به بار آمده را به واسطه‌ی بیمه نامه که تعهد کرده است پرداخت کند.

افراد ممنوع رانندگی چه کسانی هستند؟

گاهی اوقات ممکن است، دادگاه برای متخلفان، علاوه بر مجازات تخلفی، مجازاتی مثل ممنوعیت رانندگی وضع نماید. این مجازات دائمی نبوده و بعد از مدتی از بین خواهد رفت. این ممنوعیت ها ممکن است برای بعضی از مکان ها یا برای همه مکان ها اعمال گردد. برای مثال: قاضی می‌تواند شخص متخلف را از رانندگی در بزرگراه و آزادراه منع کند و اگر شخص به غیر از این عمل نماید قانون مجازات هایی برای وی منظور می‌شود.

قتل در هنگام رانندگی بدون گواهینامه

رانندگی ماشین سواری بدون گواهینامه، عدم رعایت نظامات دولتی محسوب می‌شود. در این رابطه باید گفت:

اگر فردی که مهارت بسیار زیادی در رانندگی دارد، بدون گواهی‌نامه اقدام به رانندگی نماید و در حین رانندگی کسی را به قتل برساند در این حالت قتلی که واقع شده است، از نوع شبه عمد خواهد بود، چنین فردی طبق ماده 723 از قانون مجازات اسلامی جز پرداخت دیه و دوماه حبس مسئولیت دیگری در مورد قتل نخواهد داشت.

در صورتی که شخص به دلیل نداشتن گواهینامه مهارتی در رانندگی نداشته باشد و مرتکب قتل شود: قتل او نیز شبه عمد بوده اما این فرد علاوه بر پرداخت دیه کامل مقتول و تحمل حبس یا جزای نقدی،‌ مطابق ماده ۷۱۴ و ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی به بیش از دو سال حبس محکوم خواهد شد.

لازم به ذکر است همچنین دادگاه می‌تواند یک تا پنج سال راننده را از رانندگی یا تصدی هر گونه وسیله نقلیه محروم کند.تصدی به این معنا است که شخص فقط قادر به هدایت وسایل موتوری م‌باشد که غیر نقلیه هستند. مانند: تله کابین، جرثقیل ثابت.

در خصوص این سوال حکم موتور سواری یا ماشین سواری بدون گواهینامه چیست؟ باید پاسخ داد: بنابراین دادگاه در این موارد باید بررسی کند و ببیند که آیا این تصادف و قتل با نداشتن گواهی‌نامه ارتباطی داشته است یا خیر و به عبارت بهتر اگر گواهی‌نامه داشت آیا باز هم این تصادف و قتل واقع می‌شد یا خیر.

اگر چنانچه به این نتیجه برسد که این تصادف و قتلی که در پی آن واقع شده‌است هیچ ارتباطی به نداشتن گواهی‌نامه ندارد، باید حکم به پرداخت دیه و هم‌چنین حبس یا جزای نقدی بخاطر رانندگی بدون گواهی‌نامه صادر کند زیرا اگرچه رانندگی بدون گواهی‌نامه نوعی بی‌احتیاطی می‌باشد اما این بی‌احتیاطی در وقوع قتل نقشی نداشته‌است و اگر راننده گواهی‌نامه هم داشت، باز هم این قتل واقع می­‌شد.

چند نکته در رابطه با گواهینامه

در این قسمت به چند نکته ضروری در خصوص گواهینامه می‌پردازیم:

• اگر کسی گواهی‌نامه‌ی رانندگی داشته باشد اما اعتبار آن به پایان رسیده باشد و بدون تمدید اعتبار گواهی‌نامه‌ی خود اقدام به رانندگی کند، مرتکب جرم رانندگی بدون گواهی‌نامه نشده است. در این صورت او مرتکب تخلف شده و موظف به پرداخت جریمه خواهد بود. این راننده می‌تواند پس از پرداخت جریمه‌ی نقدی، مطابق آیین­‌نامه‌­ی مربوطه گواهی‌نامه‌ی خود را تمدید کند.
• برای رانندگی با برخی از وسایل نقلیه مانند تاکسی علاوه بر داشتن گواهی‌نامه، شخص باید ۲۳ سال سن داشته و یا از زمان دریافت گواهی‌نامه‌اش یک سال گذشته باشد. این افراد فاقد گواهی‌نامه محسوب نشده و مشمول این ماده نمی‌شوند. در نتیجه نمی‌توان آن‌ها را به پرداخت جزای نقدی محکوم کرد هرچند عمل آنان تخلف از مقررات رانندگی است و باید جریمه شوند.
• منبع : وب سایت آموزشگاه رانندگی سبقت – سوالات آیین نامه https://questions-regulations.com/%d8%ad%da%a9%d9%85-%d9%85%d9%88%d8%aa%d9%88%d8%b1-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d9%88-%d9%85%d8%a7%d8%b4%db%8c%d9%86-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d8%af%d9%88%d9%86-%da%af%d9%88%d8%a7%d9%87/